Bệnh Niucatxơn ở gà là một căn bệnh nguy hiểm ảnh hưởng đến gà và thường xảy ra quanh năm, đặc biệt là vào thời điểm giao mùa khi nhiệt độ giảm. Đây là thời điểm bệnh Newcastle, hay còn gọi là bệnh thủy đậu, thường xuất hiện.
Bệnh Niucatxơn ở gà là gì?
Bệnh Niucatxơn (Newcastle Disease) là một bệnh truyền nhiễm do virus Niucatxơn (Newcastle Disease Virus – NDV), thuộc họ Paramyxoviridae, gây ra. Bệnh ảnh hưởng đến nhiều loại gia cầm như gà, vịt, ngan, ngỗng, và cả chim hoang dã, nhưng gà là đối tượng dễ mắc nhất. Bệnh có thể xảy ra quanh năm, đặc biệt bùng phát mạnh vào mùa đông hoặc khi thời tiết chuyển mùa, nhiệt độ hạ thấp.
Bệnh Niucatxơn lây lan nhanh chóng qua đường hô hấp, tiêu hóa, hoặc tiếp xúc trực tiếp giữa gà khỏe và gà bệnh. Virus có thể tồn tại trong phân, nước uống, thức ăn nhiễm bệnh, hoặc được mang bởi chim hoang dã. Tỷ lệ mắc bệnh và tử vong có thể lên đến 100% trong các ổ dịch nghiêm trọng, gây thiệt hại kinh tế lớn cho người chăn nuôi.
Nguyên nhân gây bệnh Niucatxơn ở gà
Bệnh lây lan qua đường tiêu hóa và hô hấp, qua tiếp xúc giữa gà bệnh và gà khỏe, qua vận chuyển thức ăn và nước uống bị nhiễm mầm bệnh, và qua tiếp xúc với động vật hoang dã và chim mang mầm bệnh. Bệnh gây viêm, xuất huyết, loét niêm mạc tiêu hóa, nhiễm trùng máu và thần kinh, v.v., thường dẫn đến tỷ lệ tử vong rất cao ở gà.
Triệu chứng của bệnh Niucatxơn ở gà
Thông tin cập nhật từ F8BET trang chủ chính thức chia sẻ: Bệnh Niucatxơn tiến triển theo ba thể chính: quá cấp tính, cấp tính, và mãn tính. Mỗi thể có các triệu chứng đặc trưng như sau:
Thể quá cấp tính
- Thường xuất hiện ở đầu ổ dịch, bệnh tiến triển rất nhanh, gà có thể chết trong 24-48 giờ.
- Triệu chứng không rõ ràng: gà bỏ ăn, ủ rũ, xù lông, gục đầu, sốt cao, và khó thở.
- Tỷ lệ tử vong gần như 100%, đặc biệt ở gà non.
Thể cấp tính
- Đây là thể phổ biến nhất, với các triệu chứng điển hình:
- Gà ủ rũ, bỏ ăn, đứng khoác áo tơi (lông xù, cánh sã xuống).
- Sốt cao, mào tím tái, chân lạnh.
- Hô hấp khó khăn: hắt hơi, khò khè, chảy nước mũi màu trắng hoặc đỏ, dịch nhớt ở miệng.
- Tiêu hóa bất thường: khát nước, diều căng chứa nước hoặc khí, phân táo bón ban đầu, sau đó tiêu chảy phân trắng, xanh (phân cứt cò) hoặc có máu.
- Gà đẻ giảm sản lượng trứng, trứng nhỏ, màu nhợt, hoặc xuất huyết túi lòng đỏ.
- Gà thường chết nhanh trong 3-5 ngày.
Thể mãn tính
- Thường xuất hiện ở cuối ổ dịch, với các triệu chứng thần kinh:
- Gà nghẹo cổ, đi vòng tròn, mổ không trúng thức ăn, co giật, hoặc liệt chân.
- Gà chết do kiệt sức, đói, hoặc không thể ăn uống.
- Tỷ lệ tử vong thấp hơn nhưng vẫn gây thiệt hại lớn do di chứng thần kinh.
Phòng ngừa bệnh Newcastle
Hiện chưa có thuốc điều trị bệnh Newcastle, vì vậy việc phòng ngừa là vô cùng quan trọng. Không nên nuôi chung gà khác độ tuổi. Người chăn nuôi phải luôn đảm bảo vệ sinh thức ăn, nước uống và chuồng trại để phòng ngừa bệnh hiệu quả.
Phòng bệnh bằng tiêm chủng:
- Sử dụng vắc-xin Laxota vào mắt và mũi khi chó được 3 đến 7 ngày tuổi, khi chó được 21 ngày tuổi.
- Tiêm vắc-xin theo hệ thống vắc-xin Newcastle I khi được 60 ngày tuổi và 135 ngày tuổi.
- Hoặc sử dụng vắc-xin Newcastle chịu nhiệt pha với nước để uống theo hướng dẫn của bác sĩ thú y.
Những người quan tâm sự kê kinh nghiệm chia sẻ: Cần chú ý đến tác dụng và thời gian tác dụng của vắc-xin này vì vắc-xin phải được sử dụng ngay và khi hết hạn phải tiêm lại để gà có khả năng miễn dịch lâu dài.
Khi dịch bệnh Newcastle xảy ra:
Trong trường hợp dịch bệnh bùng phát, hãy báo ngay cho cơ quan thú y địa phương, tiêm phòng vắc-xin và bổ sung thức ăn bổ sung như vitamin B, điện giải và vitamin C cho đàn gà chưa nhiễm bệnh để tăng cường sức đề kháng. Cách ly đàn gà bị bệnh và không bán gà bị bệnh. Người nuôi gà bị bệnh nên tránh tiếp xúc với các đàn khác. Xịt bột vôi và thuốc khử trùng chuồng gà, sân, dụng cụ và khu vực xung quanh.
Bạn cũng có thể kết hợp các vị thuốc Đông y như: Hoàng liên gai 16 g, Hoàng liên gai 12 g, Mẫu đơn trắng 12 g, Hoa rum 8 g. Đun sôi hỗn hợp với hai loại nước, lọc lấy phần bã và dùng nước lọc làm thuốc cho gà uống hoặc trộn với thức ăn. Liều lượng trên đủ cho 10 con gà trưởng thành, 20 con gà dự trữ hoặc 40 con gà con. Dùng 3 tháng một lần để phòng bệnh và tối ưu hóa hiệu quả cho gà.
Bệnh Niucatxơn ở gà là một mối đe dọa lớn đối với ngành chăn nuôi gia cầm. Với tốc độ lây lan nhanh và tỷ lệ tử vong cao, việc phòng bệnh bằng vaccine, vệ sinh chuồng trại, và quản lý đàn gà là vô cùng quan trọng. Khi bệnh xảy ra, việc cách ly, sử dụng kháng thể, và điều trị hỗ trợ kịp thời sẽ giúp giảm thiệt hại. Người chăn nuôi cần nắm vững kiến thức về bệnh Niucatxơn để bảo vệ đàn gà và đảm bảo hiệu quả kinh tế.