Hooligan là gì? Thuật ngữ này ám chỉ những người hâm mộ bóng đá tham gia vào các hoạt động bạo lực và gây rối trong hoặc ngoài sân vận động, ảnh hưởng đến hình ảnh của “ông vua thể thao”. Từ những vụ ẩu đả ở Anh những năm 1970 đến các sự kiện hiện đại, Hooligan đã trở thành một chủ đề nóng hổi. Bài viết này sẽ đi sâu vào Hooligan, từ nguồn gốc, tác động và các biện pháp phòng ngừa.
Hooligan là gì trong bóng đá?
Theo 3win, hooligan là những người hâm mộ cực đoan thường xuyên tham gia vào các hành vi bạo lực như đánh nhau, phá hoại hoặc khiêu khích trước, trong hoặc sau trận đấu. Theo UEFA, vào năm 2025, khoảng 3% sự cố an ninh tại các giải đấu lớn có liên quan đến Hooligan, gây thiệt hại hàng triệu euro. Hooligan không đại diện cho tất cả người hâm mộ, mà chỉ là một nhóm nhỏ làm hoen ố hình ảnh của bóng đá.
Hooligan không chỉ là một hành động bạo lực mà còn là biểu hiện của sự cuồng tín leo thang, như người hâm mộ thường gọi là “sự cuồng tín không kiểm soát”.
Hooligan thường hoạt động theo nhóm, được gọi là “công ty” ở Anh, chẳng hạn như Inter City Firm của West Ham. Chúng sử dụng vũ khí, tổ chức các vụ ẩu đả có kế hoạch và tấn công cổ động viên đối thủ.
Nguồn gốc lịch sử của Hooligan
Văn hóa Hooligan bắt nguồn từ Anh vào cuối thế kỷ 19, khi thuật ngữ “Hooligan ” xuất hiện trên các tờ báo London vào năm 1898, ám chỉ các băng đảng gây rối. Trong bóng đá, hiện tượng này bùng nổ vào những năm 1970 và 1980, khi các nhóm cổ động viên cực đoan ở Anh tổ chức các vụ bạo lực quy mô lớn. Theo BBC, sự cố Heysel năm 1985, khiến 39 người thiệt mạng, chính là đỉnh cao của văn hóa Hooligan.
Hooligan đã trở thành vấn đề toàn cầu, với các vụ việc lan rộng khắp châu Âu và Nam Mỹ, làm thay đổi cách quản lý an ninh trong bóng đá. Năm 1985, thảm họa sân vận động Heysel giữa Liverpool và Juventus đã đánh dấu một bước ngoặt, dẫn đến việc các đội bóng Anh bị cấm tham dự các giải đấu châu Âu. Năm 2000, bạo loạn tại Euro 2000 giữa Anh và Đức đã khiến 140 người bị thương.
Đặc điểm của Hooligan
Theo tham khảo từ những người tham gia liên hệ 3WIN, những người được coi là hooligan thường có các đặc điểm sau:
- Tính bạo lực: Họ sẵn sàng đánh nhau với các nhóm cổ động viên đối lập hoặc gây rối với lực lượng an ninh.
- Tổ chức thành nhóm: Hooligan thường hoạt động theo nhóm, có tên riêng và cơ cấu tổ chức, đôi khi giống như một “bang hội”.
- Mang tính biểu tượng đội bóng: Họ thường thể hiện lòng trung thành cực đoan với đội bóng, xem việc bảo vệ danh dự đội bóng là lý do biện minh cho bạo lực.
- Sử dụng mạng xã hội và truyền thông: Ngày nay, các nhóm hooligan còn sử dụng mạng xã hội để tổ chức tụ tập, lên kế hoạch “giao chiến” hoặc khoe chiến tích.
Các trường hợp Hooligan nổi tiếng
Nguyên tắc Hooligan được thể hiện qua những sự cố đáng chú ý. Ngoài thảm họa Heysel, bạo loạn tại trận đấu Marseille vs PSG năm 2016 đã khiến 25 người bị thương. Gần đây hơn, trận derby Manchester năm 2024 chứng kiến người hâm mộ của cả hai đội gây náo loạn, làm hư hại 50 chỗ ngồi tại Old Trafford. Nguyên tắc Hooligan là những sự kiện làm hoen ố hình ảnh bóng đá, nhưng cũng là lời nhắc nhở về tầm quan trọng của an toàn.
Trong trận đấu năm 2009 giữa West Ham và Millwall, hai đội đã xô xát ngoài sân cỏ, dẫn đến 13 vụ bắt giữ. Năm 2023, người hâm mộ Ajax đã ném pháo sáng xuống sân, khiến trận đấu bị hoãn.
Các bước phòng ngừa Hooligan
Các quốc gia đã triển khai nhiều biện pháp để hạn chế hooligan:
- Hạn chế số lượng cổ động viên đối phương tới sân trong các trận đấu nóng bỏng.
- Cấm xuất hiện tại sân bóng: Cổ động viên vi phạm luật bạo lực có thể bị cấm tham dự trận đấu từ vài tháng tới nhiều năm.
- Tăng cường an ninh sân vận động: Kiểm tra kỹ lưỡng, cấm mang vũ khí, pháo sáng.
- Xử lý hình sự nghiêm khắc: Từ phạt tiền tới phạt tù đối với hành vi bạo lực.
Nhờ những biện pháp này, số vụ hooligan bạo lực nghiêm trọng ở Anh đã giảm đáng kể từ những năm 1990, nhưng vẫn tồn tại ở một số trận derby lớn hoặc ở các quốc gia khác.
Tác động của Hooligan đến bóng đá
Hooligan là gì và tại sao nó lại tệ đến vậy? Hooligan đang làm tổn hại hình ảnh của bóng đá, khiến các gia đình e ngại đến sân vận động. Theo FIFA, lượng khán giả giảm 15% tại các trận đấu có nguy cơ bạo lực. Hooligan cũng gây thiệt hại kinh tế, với chi phí an ninh của Giải Ngoại hạng Anh dự kiến sẽ tăng 20% vào năm 2024-2025, theo Sky Sports. Hooligan là gì? Nó cũng ảnh hưởng đến tinh thần của các cầu thủ và người hâm mộ chân chính, làm giảm niềm vui của “ông vua” thể thao.
Theo Nielsen 2025, Hooligan đã tạo ra cảm giác bất an, khiến số lượng khán giả và trẻ em đến xem các trận derby giảm 10%. Họ thường bị người hâm mộ gọi là “kẻ phá hoại bóng đá” trên mạng xã hội.
Hooligan là gì? Họ là những cổ động viên cực đoan gây ra bạo lực và làm hoen ố hình ảnh của bóng đá. Mặc dù đây là một phần của lịch sử, nhưng cần phải ngăn chặn để bảo vệ vị vua của thể thao.
